Wat kost het?

De bijdrage aan de BVO DRAN wordt aangepast aan de gewijzigde meerjarenbegroting 2022-2025 en de ontwikkelingen uit de 1e kwartaalrapportage 2022 van de BVO DRAN. In totaal wordt de bijdrage in 2022 op dit programma € 45.000 hoger. De verschillen per vervoersstroom zijn als volgt:
- Wmo vraagafhankelijk vervoer € € 34.000 meer;
- Wmo dagbesteding € € 41.000 minder;
- Jeugdwet vervoer € 52.000 meer.

De kosten van het vraagafhankelijk vervoer stijgen voornamelijk door een stijging van het verwachte vervoer (plus 10%). Deze stijging is gecorrigeerd met de uitkomsten van het 1e kwartaal 2022. In dat kwartaal is de stijging minder geweest dan verwacht.
De kosten van de dagbesteding zijn gebaseerd op de vervoersaantallen van de 2e helft 2021. Die zijn lager dan in eerdere begrotingen.
Het Jeugdwetvervoer is gebaseerd op het gestegen vervoer in 2021. Ook in 2022 wordt een vervoersstijging van 15% verwacht.
De structurele effecten hebben wij in de meerjarenbegroting 2023-2026 opgenomen.

De integratie-uitkering voor inburgering is m.i.v. 2022 verhoogd met structurele middelen voor de leerbaarheidstoets als onderdeel van de brede intake in de Wet inburgering. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de begeleiding van de afname van de toets.
Daarnaast ontvangen gemeenten in 2022 nog incidenteel budget voor de ondersteuning van ELIP’s (Einde Lening InburgeringsPlichtigen). Dit zijn inburgeraars die minimaal 75% van hun lening hebben uitgeput en nog steeds inburgeringsplichtig zijn.

Op basis van de prognose van de Regionale Sociale Dienst (RSD-de Liemers) van de te verwachten uitkeringslasten en de te verwachte specifieke uitkering (BUIG - nader voorlopig budget) van het rijk worden de ramingen van de lasten/baten geactualiseerd. Deze prognose is gebaseerd op de resultaten t/m ultimo 2022 van de maand juni 2022. Per saldo verwachten wij een nadeel in 2022 van € 325.000.

Uit de cijfers is gebleken dat het aantal cliënten in de jeugdzorg redelijk stabiel blijft. Wel zien we een grote stijging ten opzichte van 2020, mede door complexere zorgvragen en langere duur van de zorg.
In de 'coronajaren' 2020 en 2021 en de onzekerheid die daarmee gepaard ging, zijn de jeugdzorgbudgetten onvoldoende bijgesteld. Wij vragen daarom om het jeugdzorgbudget structureel met € 1.000.000 op te hogen. We bereiken dan een realistisch niveau waarin volume en zorgduur voldoende zijn meegenomen. Tegelijkertijd worden in deze voortgangsrapportage ook de bestaande budgetten voor corona voor 2023 naar 0 teruggebracht.

Op 15 maart jl. is het wetsvoorstel eenmalige energietoeslag lage inkomens ingediend bij de Tweede Kamer. Met het wetsvoorstel krijgen gemeenten de bevoegdheid om dit jaar via categoriale bijzondere bijstand een eenmalige tegemoetkoming voor de gestegen energieprijzen toe te kennen aan huishoudens met een laag inkomen. Voor de uitvoering en uitgifte van de eenmalige aanvullende tegemoetkoming -voor huishoudens met een laag inkomen- heeft het kabinet in 2022 een eenmalig budget beschikbaar gesteld. Het, via de algemene uitkering aan gemeenten verstrekte, bedrag voor Zevenaar bedraagt afgerond € 1.608.000. De inkomsten en uitgaven worden in deze begrotingswijziging budgettair neutraal verwerkt.

In verband met de vluchtelingenstroom vanuit Oekraïne maken wij kosten. Bij de 1e voortgangsrapportage van dit jaar hebben wij een bedrag van € 1.000.000 als eerste indicatie opgenomen. Bij de 2e voortgangsrapportage zou dit bedrag worden geactualiseerd. Op basis van de huidige inschatting van aantal vluchtelingen en opvangplekken ramen wij aan kosten € 1.600.000 extra. Daar tegenover ramen wij hetzelfde bedrag ook bij aan inkomsten (rijkscompensatie). Daarnaast ramen we nu ook een bedrag voor het eerste halfjaar van 2023 (€ 3.000.000). Ook dit bedrag verwerken we budgettair neutraal in de begroting.

Wij hebben de omslagrente 2022 aangepast. Door de lagere rente kort geld en de lagere toevoeging (2% over de boekwaarde) aan de verliesvoorziening van de grondexploitaties is een voordeel ontstaan van € 181.000. Deze wijziging is programma overstijgend.

Het rijk stelt eenmalig voor 2022 en 2023 extra middelen beschikbaar voor de bekostiging van de Onderwijsroute. Met het extra budget is de verwachting dat in ieder geval de groep statushouders die in 2022 deze leerroute gaat volgen, de leerroute in 2023 kan afronden en de gemeente dit kan bekostigen.

Het rijk heeft in de meicirculaire 2022 een extra korting op de compensatie voor de tekorten in de jeugdzorg aangekondigd van € 260.000 in 2024 en € 1.320.000 vanaf 2025. Deze extra korting is conform afspraken tussen rijk, VNG en de provincies verwerkt op programma 0 bij de algemene uitkering. De verwachting is dat het rijk een eigen bijdrage in de jeugdzorg gaat invoeren om de extra korting voor gemeenten te gaan compenseren. Daarom hebben wij voorlopig op het product jeugdzorg een stelpost voor extra inkomsten geraamd.

Wereldwijde ontwikkelingen leiden, naast hogere brandstofprijzen, tevens tot hogere gaskosten. Aangezien gas werd geleverd via Gazprom hebben we deze overeenkomst vervroegd stopgezet (per 1 oktober 2022). In 2022 hebben we samen met de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen een nieuwe aanbesteding gehouden. We houden er rekening mee dat het gastarief verdubbelt.
Per saldo betekent dit in 2022 dat de gaskosten met € 23.000 stijgen. Dit is een programma overstijgende wijziging (programma 0, 5, 6 en 7). Deze kosten dekken wij uit de stelpost inflatie 2022. Het structurele effect verwerken we in de meerjarenbegroting 2023-2026.

Het kabinet heeft valpreventie als kostenbesparende preventiemaatregel opgenomen in het coalitieakkoord. De hiervoor benodigde maatregelen worden uitgewerkt met de stakeholders, zo ook de gemeenten. Dit leidt tot een taakstellende besparing vanaf 2023. Voor de gemeente Zevenaar betekent dit een verlaging van de algemene uitkering van ongeveer € 26.000 in 2023, oplopend tot € 42.000 in 2026.

Van het rijk (ministerie VWS) is op grond van de specifieke regeling 'Versterking cliëntondersteuning' is in 2022 een bijdrage ontvangen om gemeenten in staat te stellen aan de slag te gaan met de lokale versterking van cliëntondersteuning. Hierdoor krijgen alle inwoners die hulp nodig hebben een goede toegang tot passende zorg en ondersteuning.

In verband met fasering zijn de ramingen voor  investeringen (renovatie) in de onderwijshuisvesting (primair - onderwijs) geactualiseerd. De fasering leidt tot een eenmalig voordeel van € 135.000 in 2022 en € 9.000 in 2023 door incidenteel lagere afschrijvingslasten.

In 2020 hebben we als gemeente een inschatting gemaakt van de financiële gevolgen in verband met de corona pandemie. We hebben toen met name bij de zorgkosten een raming opgenomen tot en met 2023.
Nu de maatschappij is geopend en corona onderdeel is geworden van de nieuwe macro-economische ontwikkelingen is het specifiek herleiden van corona en andere effecten nog moeilijker geworden dan voorheen. Wij ramen de verwachting af, maar monitoren en verantwoorden de corona specifieke kosten nog wel. We veranderen dus van systeem. Waar we eerst een goede inschatting raamden, verantwoorden we nu de aantoonbare werkelijke 'schade' achteraf.

Met deze begrotingswijziging actualiseren wij de raming voor coronaschade bij vrijwel alle zorgonderdelen en inkomensvoorzieningen van € 740.000 naar € 0.
Voor een totaaloverzicht verwijzen wij naar de tabel 'corona-effecten' bij de financiële hoofdlijnen in deze voortgangsrapportage.

De regering heeft in haar coalitieakkoord opgenomen dat dit kabinet werkt aan een aanpassing van de eigen
bijdrage voor de huishoudelijke hulp in de Wmo. De komende periode wordt deze maatregel met
cliënten, gemeenten en het Centraal Administratie Kantoor (CAK) uitgewerkt.
Vanaf 2025 wordt de algemene uitkering gekort. Uitgangspunt is dat de gemeente wordt gecompenseerd via de eigen bijdrage en dat het daarmee een budgettair neutraal effect heeft.

Het aantal consulenten binnen het sociaal domein blijkt uit een externe caseloadberekening structureel te laag. Dit wordt opgelost door het inhuren van externe expertise. In 2022 zal dit leiden tot een tekort van € 1.550.000. Bij de begroting 2023-2026 komen wij bij u met een vraag om de formatie structureel op te hogen. Voor dit jaar vragen wij om een verhoging van het inhuurbudget van € 1.550.000.

In 2021 is van de gemeente Arnhem een bedrag van afgerond € 331.000 ontvangen, specifiek bestemd voor beschermd wonen en ambulantisering van zorg.
Wij verwachten deze middelen in 2022 en 2023 in te zetten.

Het rijk heeft middelen ten behoeve van voogdij in het kader van wijziging van het woonplaatsbeginsel overgeheveld van een integratie-uitkering naar de algemene uitkering. Middels deze begrotingswijziging worden de middelen uit de algemene uitkering toegekend aan het overeenkomstige budget.

In 2021 is besloten om de Wmo-hulpmiddelen te verkopen aan de contractpartner. De verwachting was dat de verkoop in 2021 zou plaats vinden. Bij de jaarstukken 2021 en de 1e voortgangsrapportage 2022 hebben wij u geïnformeerd dat de overdracht niet in 2021 maar dit jaar plaats vindt. Dit betekent administratief dat wij de verkoop en de afboeking van de boekwaarde opnieuw moeten ramen in 2022, evenals de onttrekking uit de algemene reserve van € 500.000.

De instroom van asielstatushouders vallend onder van de nieuwe inburgeringswet is langzaam op gang gekomen. Dit heeft vooral te maken met de datum van 1-1-2022, de datum waarop statushouders de inburgeringsplicht opgelegd krijgen en onder de nieuwe inburgeringswet vallen. De ondersteuning van de statushouders is nu op een basisniveau ingericht. Er is een gemis aan een aantal specifieke trainingen en ondersteuning van en door statushouders. Voorstel is om het basisniveau uit te breiden met deze noodzakelijke trainingen en ondersteuning waarbij het doel is dat statushouders zo snel mogelijk participeren, re-integreren en meedoen in de lokale samenleving met als resultaat een zelfstandig en zelfredzaam leven. Te denken valt aan:
- Training financiële zelfredzaamheid, gezondheid en gezondheidszorg in NL en behandeling van trauma en PTSS voor statushouders.
- Inzet van sleutelpersonen die een brugfunctie vervullen tussen doelgroep (de statushouders), organisaties, professionals en gemeenten.
- Faciliteren van ontmoetingsmogelijkheden van statushouders.
- Faciliteren van logeervoorzieningen (o.a. takecarebnb). In augustus 2022 is gestart met de voorbereidingen waarbij de trainingen en ondersteuning zeker ook in 2023 nog doorgaan.
De hierboven genoemde kosten dekken wij uit de bestemmingsreserve Statushouders.

In 2021 is besloten om de Wmo-hulpmiddelen te verkopen aan de contractpartner. De verwachting was dat de verkoop in 2021 zou plaats vinden. Bij de jaarstukken 2021 en de 1e voortgangsrapportage 2022 hebben wij u geïnformeerd dat de overdracht niet in 2021 maar dit jaar plaats vindt. Dit betekent administratief dat wij de verkoop en de afboeking van de boekwaarde opnieuw moeten ramen in 2022, evenals de onttrekking uit de algemene reserve van € 500.000.

De instroom van asielstatushouders vallend onder van de nieuwe inburgeringswet is langzaam op gang gekomen. Dit heeft vooral te maken met de datum van 1-1-2022, de datum waarop statushouders de inburgeringsplicht opgelegd krijgen en onder de nieuwe inburgeringswet vallen. De ondersteuning van de statushouders is nu op een basisniveau ingericht. Er is een gemis aan een aantal specifieke trainingen en ondersteuning van en door statushouders. Voorstel is om het basisniveau uit te breiden met deze noodzakelijke trainingen en ondersteuning waarbij het doel is dat statushouders zo snel mogelijk participeren, re-integreren en meedoen in de lokale samenleving met als resultaat een zelfstandig en zelfredzaam leven. Te denken valt aan:
- Training financiële zelfredzaamheid, gezondheid en gezondheidszorg in NL en behandeling van trauma en PTSS voor statushouders.
- Inzet van sleutelpersonen die een brugfunctie vervullen tussen doelgroep (de statushouders), organisaties, professionals en gemeenten.
- Faciliteren van ontmoetingsmogelijkheden van statushouders.
- Faciliteren van logeervoorzieningen (o.a. takecarebnb). In augustus 2022 is gestart met de voorbereidingen waarbij de trainingen en ondersteuning zeker ook in 2023 nog doorgaan.
De hierboven genoemde kosten dekken wij uit de bestemmingsreserve Statushouders.

De bezuiniging waarbij een bedrag van € 2.000 wordt onttrokken uit de Algemene Reserve voor het versoberen van de maatschappelijke begeleiding statushouders wordt gecorrigeerd en resulteert in een nadeel.